Sigorta, modern dünyada finansal bir güvence aracı olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak İslam hukukuna göre sigortanın caiz olup olmadığı tartışmaya açık bir konudur.
İslamda Sigortanın Hükmü Nedir?
İslam alimleri, sigortayı farklı açılardan değerlendirmektedir. Bazı alimler, sigortanın riba (faiz), garar (belirsizlik) ve kumar unsurunu içerdiğini savunarak haram olduğunu belirtirken; bazıları ise ihtiyaç ve sosyal dayanışma açısından caiz görmektedir.
Sigortanın Haram Olduğu Görüşü
Bazı İslami görüşler sigortayı haram olarak değerlendirmektedir. Bunun temel sebepleri şu şekildedir:
Faiz (Riba) Unsuru
Sigorta sisteminde, ödenen primlerin toplandığı fonlardan faizle gelir elde edilmesi, İslam’da kesinlikle yasaklanan ribaya girmektedir. Faizli işlemler, İslam hukukuna göre haram kabul edilmektedir.
Belirsizlik (Garar) ve Kumar Unsuru
Sigortada, ne zaman ve ne kadar fayda sağlanacağı belli olmadığından belirsizlik (garar) bulunmaktadır. Ayrıca, bireyin belli bir prim ödeyip karşılık olarak daha büyük veya daha küçük bir tazminat alması, kumara benzetilmektedir.
Sigortanın Caiz Olduğu Görüşü
Bazı İslam alimleri ise sigortayı caiz görmekte ve şu gerekçeleri sunmaktadır:
Toplumsal Dayanışma
Sigorta, bireyleri beklenmedik risklere karşı koruyan bir sistem olduğundan toplumsal yardımlaşma ve dayanışma prensiplerine hizmet ettiği düşünülmektedir. Bu nedenle, İslami dayanışma modeline uygun bir sigorta sisteminin caiz olabileceği belirtilmektedir.
Tazminat ve Risk Paylaşımı
Sigortada, insanlar bir araya gelerek risklerini paylaşmaktadır. İslam’da belirli şartlar altında yardımlaşma caiz görüldüğü için sigortanın belirli türleri uygun kabul edilebilir.
Alternatif Olarak Tekafül Sistemi
Tekafül, İslami sigorta olarak bilinen ve faiz, belirsizlik ve kumar gibi unsurlardan uzak bir sistemdir. Tekafül, yardımlaşma esasına dayandığı için çoğu İslam alimi tarafından caiz görülmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
İslam’da sigorta konusunda merak edilen sorulara aşağıda cevap verdik.
İslam’da her türlü sigorta haram mıdır?
Hayır, bütün sigorta türleri haram olarak görülmemektedir. Özellikle tekafül gibi faiz ve belirsizlik içermeyen sigorta modelleri caiz olarak kabul edilmektedir.
Zorunlu sigortalar İslam’a uygun mudur?
Bazı alimler, yasal zorunluluk nedeniyle yapılan sigortaların zarurete binaen caiz olduğunu belirtmektedir. Ancak, mümkünse İslami sigorta sistemleri tercih edilmelidir.
Hayat sigortası caiz midir?
Hayat sigortası, içerdiği faiz ve belirsizlik nedeniyle genellikle haram olarak değerlendirilir. Ancak, faizsiz ve yardımlaşma esaslı sistemler caiz olabilir.
İslami bankalar sigorta hizmeti sunuyor mu?
Evet, bazı İslami bankalar, faizsiz ve yardımlaşma esaslı sigorta modelleri olan tekafül sistemini sunmaktadır.
Araç sigortası yaptırmak haram mıdır?
Eğer sigorta sistemi faiz ve belirsizlik içeriyorsa haram olarak görülebilir. Ancak, yasal zorunluluk nedeniyle yapılması gerektiğinde, alimler caiz görebilmektedir.
Sigorta yerine ne yapılmalıdır?
Sigorta yerine, faizsiz ve yardımlaşma esaslı tekafül sistemleri tercih edilmelidir.
İslami sigorta sistemi (Tekafül) nedir?
Tekafül, katılımcıların belirli bir fona katkı sağlayarak birbirlerine yardım ettiği faizsiz bir sigorta sistemidir ve çoğu İslam alimi tarafından caiz kabul edilmektedir.
