Sigorta ve Bağkur, Türkiye’de sosyal güvenlik sisteminin temel taşlarını oluşturan iki farklı sigorta koludur. Çalışanların sosyal güvencelerini sağlamak ve emeklilik haklarını kazanmak için bu iki sistem arasında uyumlu bir denge sağlanması gerekir. Peki, sigorta ve Bağkur aynı anda kullanılabilir mi? Bu yazıda, bu konuya dair detaylı bir açıklama yapacağız.
Sigorta ve Bağkur Nedir?
Sigorta ve Bağkur, farklı iş statülerine göre düzenlenmiş iki sosyal güvenlik sistemidir. Sigorta (4A), bir işverenin yanında çalışan kişilerin sosyal güvenliğini kapsar. Bağkur (4B) ise kendi işini yapan esnaflar, çiftçiler ve serbest meslek sahipleri için düzenlenmiştir. Her iki sistem de emeklilik, sağlık ve diğer sosyal hakları içerir, ancak prim ödeme şekilleri ve kapsamları farklıdır.
Sigorta ve Bağkur Aynı Anda Olabilir Mi?
Kanunen, bir kişinin aynı anda hem sigortalı (4A) hem de Bağkurlu (4B) olması mümkün değildir. Ancak, kişinin aynı anda iki iş statüsüne sahip olması durumunda hangisinin geçerli olacağını belirleyen bazı kurallar bulunmaktadır.
Çakışma Durumunda Öncelik Hangisindedir?
Eğer bir kişi hem sigortalı bir işte çalışıyor hem de kendi işini yapıyorsa, SGK mevzuatına göre sigortalılık (4A) öncelikli sayılır. Bu durumda Bağkur sigortalılığı devre dışı bırakılır ve yalnızca sigorta primleri yatırılmaya devam eder. Ancak bu durumun SGK’ya zamanında bildirilmesi gereklidir.
Sigorta ve Bağkur’un Çakıştığı Durumlarda Ne Yapılmalı?
Hem sigortalı bir işte çalışıyor hem de kendi işinizi yapıyorsanız, sosyal güvenlik kurumuna başvurarak durumu beyan etmeniz gereklidir. SGK, hangi sistemin geçerli olacağına dair gerekli düzenlemeleri yapacaktır.
İşveren ve Esnaflık Durumu
Özellikle hem bir şirkette çalışan hem de esnaf olan kişiler için bu durum oldukça yaygındır. Sigortalılık süreci işveren tarafından devam ettirildiği sürece, Bağkur ödemesi yapılmaz.
Çiftçi ve Tarım İşçileri İçin Durum
Çiftçi Bağkuru kapsamındaki kişilerin de bir işte sigortalı olarak çalışmaya başlaması durumunda, çiftçi Bağkuru askıya alınır ve sigorta primleri devreye girer.
Sigorta ve Bağkur Arasında Geçiş Yapılabilir Mi?
Sigorta ve Bağkur arasında geçiş yapmak mümkündür. Örneğin, sigortalı olarak çalışmayı bırakan bir kişi, kendi işini kurarak Bağkurlu olabilir. Aynı şekilde, Bağkurlu olan bir kişi sigortalı bir işe başladığında Bağkur sigortalılığı sona erer ve 4A’ya geçiş yapılır.
Sıkça Sorulan Sorular
Sigorta ve Bağkur hakkında merak edilen sorulara detaylı yanıtlar aşağıda verilmiştir:
Sigorta ve Bağkur aynı anda neden mümkün değildir?
Sigorta ve Bağkur sistemleri birbirinden farklı sosyal güvenlik statülerine dayanır. Aynı anda iki statüde prim ödenmesi, mükerrer ödemelere yol açacağı için SGK buna izin vermez. Bu nedenle bir statü diğerine öncelik tanır.
Hangi durumlarda sigorta, Bağkur’un yerine geçer?
Eğer bir kişi hem sigortalı bir işte çalışıyor hem de kendi işini yapıyorsa, SGK mevzuatına göre sigorta (4A) statüsü Bağkur (4B) statüsüne öncelik tanır.
Sigortalı çalışan biri Bağkur’dan emekli olabilir mi?
Bağkur’dan emekli olmak için gerekli prim gün sayısını tamamlayan bir kişi, sigortalı bir işte çalışıyor olsa bile Bağkur’dan emekli olabilir. Ancak bu durumda, sigorta ve Bağkur arasındaki süreler dikkatle hesaplanmalıdır.
Bağkur prim borcu olan bir kişi sigortalı çalışabilir mi?
Evet, Bağkur prim borcu olan bir kişi sigortalı olarak çalışmaya başlayabilir. Ancak, Bağkur prim borcu ödenmediği sürece Bağkur’dan emeklilik hakları durdurulur.
Çift statüde çalıştığımı SGK’ya nasıl bildirebilirim?
Çift statüde çalıştığınızı SGK’ya bildirmeniz için bir dilekçe ile başvuruda bulunabilirsiniz. Bu başvuruyla birlikte hangi statünün geçerli olacağı SGK tarafından belirlenir.
Bağkur’dan sigorta statüsüne geçerken primler ne olur?
Bağkur’dan sigorta statüsüne geçerken önceki prim günleriniz korunur. Sigorta primleriniz, sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihten itibaren yatırılmaya devam eder.
Çiftçi Bağkurlu olan biri sigortalı olarak çalışabilir mi?
Evet, çiftçi Bağkurlu olan biri sigortalı bir işe başladığında, çiftçi Bağkur sigortalılığı askıya alınır ve sigorta (4A) devreye girer.
